آخرین نسخه‌ی بزرگ نوشن که شامل قابلیت‌های spreadsheets و دیتابیس‌ها بود، در سال ۲۰۱۸ منتشر شد. امسال شرکت امیدوار است نسخه‌ی ۳.۰ نوشن را معرفی کند. کاربران در نوامبر ۲۰۲۳ با راه‌اندازی یک بات هوش مصنوعی که می‌تواند به سرعت هر چیزی را که در نوشن ذخیره شده است پیدا کند، پیش‌نمایشی از این نسخه را دیدند. این بات بخشی از سرمایه‌گذاری پرقدرت شرکت روی هوش مصنوعی تولیدکننده است که باعث شد نوشن در ششمین فهرست سالانه‌ی هوش مصنوعی ۵۰ فوربس قرار بگیرد. دیگر نیازی نیست کاربران نوشن به خاطر بیاورند که یک بخش خاص از اطلاعات را کجا گذاشته‌اند. برای مثال، می‌توانید از بات بپرسید: «مهم‌ترین نکات جلسات تیم در هفته‌ی گذشته چه بود؟» و ربات آنها را از اسنادی که به عنوان مهم‌ترین اسناد شناسایی می‌کند، بیرون می‌کشد. ژائو می‌گوید این بات مثل بخشی از ذهن اوست: «شما حق فراموش کردن دارید»
با افزودن اتوماسیون بیشتر – به علاوه راه‌اندازی قابلیت تقویم در ژانویه و شاید یک سرویس ایمیل به لطف خریدی که در فوریه انجام شد – جاه‌طلبی ژائو واضح‌تر می‌شود: تبدیل کردن نوشن به یک اپلیکیشن همه‌کاره برای ادارات که روزی بتواند با سلطه‌ی مایکروسافت و گوگل که طبق گارتنر باهم ۹۹ درصد از بازار ۵۲ میلیارد دلاری (فروش ۲۰۲۲) نرم‌افزارهای اداری را کنترل می‌کنند، به رقابت بپردازد. او اعلام می‌کند: «رقبای ما کل این صنعت هستند. اگر شما لگو می‌سازید، آیا با یک شرکت هواپیمای اسباب‌بازی یا ماشین اسباب‌بازی رقابت می‌کنید؟ با هر دو رقابت می‌کنید.»
«نوشن تجلی‌بخش نظام ارزشی [ژائو] و میل او به خلق کردن است. به همین دلیل است که او نمی‌خواهد شرکت را بفروشد. حتی نمی‌توانم تصور کنم که او بخواهد به بورس اوراق بهادار وارد شود.»
به گفته‌ی Dan Ives، تحلیلگر شرکت Wedbush، نرم‌افزار هوش مصنوعی سازمانی می‌تواند در طول دهه‌ی آینده یک فرصت بازار ۱ تریلیون دلاری باشد. او می‌گوید: «آینده‌ای روشن و پر از پیشرفت در انتظار شماست»، حتی بدون اینکه مستقیماً با مایکروسافت و گوگل روبرو شود. ژائو این نکته را تأیید می‌کند، اما او جاه‌طلبی ساختن چیزی به همان اندازه ماندگار را دارد. او می‌گوید: «سازمان‌ها یک چالش هستند، اما اگر به درستی عمل کنیم، به آنجا خواهیم رسید.»
ژائو (Zhao) هرچند در دانشگاه بریتیش کلمبیا علوم شناختی خوانده بود (او در ۱۷ سالگی به همراه مادرش از چین به کانادا مهاجرت کرده بود)، به عکاسی هم به عنوان یک حرفه فکر می‌کرد و با گروه هکرهای محلی ارتباط برقرار کرد و در آنجا توسعه وب را آموخت. وقتی دوستانش از او خواستند برای نمایش عکس‌هایشان، وب‌سایت‌های نمونه کار طراحی کند، او فکر کرد که آنها باید بتوانند به همان آسانی که با دوربین خلاقیت خود را نشان می‌دهند، آن را روی کامپیوتر هم به نمایش بگذارند. این جمله به او ایده‌ی یک ویرایشگر (editor) منعطف را داد که به هر کسی این امکان را می‌داد تا به سادگی یک نمونه کار (portfolio)، یک ردیاب وظیفه (task tracker)، یک پایگاه داده‌ی پیچیده، یا هر چیز دیگری که انتخاب می‌کند، بسازد.
ژائو (Zhao) بعد از گذراندن یک سال در استارت‌آپ کتاب‌های الکترونیکی «اینکلینگ» (Inkling) و یادگیری نحوه‌ی کار در سیلیکون ولی، ایده‌ی نُشِن (Notion) را مطرح کرد، حتی پیش از اینکه نمونه‌ی اولیه‌ای داشته باشد. شفافیت چشم‌انداز او، سرمایه‌گذاران فرشته (angel investors) را تحت تاثیر قرار داد، از جمله کوپلمان (Kopelman)، رئیس بخش محصول فیسبوک، مایک ورنال (Mike Vernal) و کوتاری (Kothari) که ۷۵ هزار دلار از سود بادآورده‌ی فروش اولین استارت‌آپ خود به لینکدین (LinkedIn) را روی او سرمایه‌گذاری کردند.
مت مک‌این (Matt MacInnis)، هم‌بنیانگذار اینکلینگ که اولین چک ۵۰ هزار دلاری را برای ژائو نوشت، درباره‌ی او می‌گوید: «او صادقانه غیرمتعارف است. او سلیقه‌ی خاصی در مورد اینکه چطور چیزها باید باشند، دارد.» این شامل اجرای سیاست بدون کفش و انتخاب تک‌تک مبلمان‌ها در زمان نقل مکان‌های نوشن در محله‌ی میشن (Mission District) سانفرانسیسکو بود. در آن روزهای اولیه، محدودیت‌های مالی به این معنی بود که او میزهای ارزان ایکیا (Ikea) می‌خرید و یک قالیچه از خانه می‌آورد، اما حتی در آن زمان هم از صندلی‌های راحت نمی‌زد. مورد علاقه‌ی او چهارپایه‌ی آلتو (Aalto) است که در سال ۱۹۳۳ طراحی شده و ممکن است شبیه هر زیرپایی چوبی ساده‌ای به نظر برسد، اما قیمتی معادل ۴۰۰ دلار دارد. برای ژائو، این چهارپایه نماد سادگی و انعطاف‌پذیری‌ای است که او می‌خواهد نوشن داشته باشد.برای ژائو، این سادگی و چندکاره بودنی را که می‌خواهد نوشن داشته باشد، به تصویر می‌کشد.
کسانی که ژائو را به خوبی می‌شناسند می‌گویند ثروت جدید او و موفقیت نشون تقریباً او را تغییر نداده است. او هنوز تمام مبلمان دفتر نوشن را خودش انتخاب می‌کند – از خریدهای اخیر می‌توان به صندلی‌های منحنی شکل آرِتِک (هر کدام ۶۰۰۰ دلار) و صندلی قرمز و آبی زاویه‌دار جنبش هنری دِستیل (که در زمان فروش مجدد حدود ۳۰۰۰ دلار قیمت دارد) اشاره کرد – هرچند او در برخی موارد مجبور به مصالحه شده است: حالا پوشیدن کفش در دفتر مجاز است. MacInnis می‌گوید: «نوشن تجسمی از نظام ارزشی و میل او به خلق کردن است. به همین دلیل است که او نمی‌خواهد شرکت را بفروشد. حتی نمی‌توانم تصور کنم که او بخواهد به بورس اوراق بهادار وارد شود.»
او در مورد جذب سرمایه هم تردید داشت. Danny Rimer، شریک شرکت Index Ventures، اولین ملاقاتش با ژائو را در جلسه‌ی هیئت مدیره‌ی فیگما به یاد می‌آورد، جایی که ژائو رک و پوست‌کنده خودش را با این جمله معرفی کرد: «میخوام بفهمم اصلاً هیئت مدیره یا سرمایه‌گذار معنا دارن؟» نتیجه‌گیری او چه بود؟ خیر، نداشتند. بنابراین او دیگر برای جلسات با سرمایه‌گذاران وقت نمی‌گذاشت. وقتی Sarah Cannon، همکار رایمر در آن زمان، بعد از فهمیدن اینکه Marcel Duchamp، هنرمند فرانسوی، یکی از موردعلاقه‌های ژائو است، بدون اطلاع قبلی با بلیت‌های نمایشگاه دوشان در دفتر نوشن حاضر شد، ژائو در آنجا حضور نداشت.
«ماهیت اصلی محصولات هوش مصنوعی… با آنچه امروز داریم بسیار متفاوت به نظر خواهد رسید، و اعتقاد عمیق ما این است که سازندگانی مثل نوشن، کسانی هستند که آن را اختراع خواهند کرد.»
تمام این‌ها باعث شد ژائو تا حدی به عنوان یک «ضدسرمایه‌گذار ریسک‌پذیر» شناخته شود. خودش می‌گوید این درست نیست، اما ریشه‌ی این شهرت را به Shana Fisher، یکی از اولین سرمایه‌گذاران نسبت می‌دهد که او را متقاعد کرد وقتش را بهتر است صرف توسعه و استخدام کند. فیشر به او گفته بود: «اگر صبور باشی، به موفقیت بزرگی دست پیدا می‌کنی.»
کوتاری (ٖ Kothari) یکی از این استخدام‌ها بود. در به‌روزرسانی دوره‌ای سرمایه‌گذاران در سال ۲۰۱۸، ژائو او را با پیشنهاد شغلی غافلگیر کرد: مدیر ارشد عملیات. کوتاری در Bangalore زندگی می‌کرد، جایی که بخش ۱۰۰۰ نفره‌ی هند لینکدین را اداره می‌کرد و همسرش بر ساخت خانه‌ی جدیدشان نظارت داشت، اما او پس از چند روز کار با محصول جدید ۲.۰ نوشن، تمایل به نقل مکان به کالیفرنیا داشت. او می‌گوید: «در واقع تا پایان هفته قانع شدم، اما مجبور شدم چند ماه برای متقاعد کردن همسرم تلاش کنم.» ژائو بعداً به پاس قدردانی از تلاش‌های او در راه‌اندازی تیم‌های فروش، استخدام و امور مالی، عنوان هم‌بنیانگذار را به او داد.
عدم قطعیت همه‌گیری باعث شد تا ژائو را برای جمع‌آوری سرمایه‌ی روز مبادا متقاعد کند. اما او همچنان تصمیم‌گیرنده‌ی نهایی بود: هیچ کرسی‌ای در هیئت مدیره، رقیق‌سازی سهام کم. شرکت Index با رهبری سرمایه‌گذاری ۵۰ میلیون دلاری روی نوشن با ارزش‌گذاری ۲ میلیارد دلار در فوریه‌ی ۲۰۲۰، ظرف ۳۶ ساعت پس از شروع جمع‌آوری سرمایه توسط ژائو، پیشقدم شد. داستان مشابهی در اکتبر ۲۰۲۱ اتفاق افتاد، زمانی که نوشن ۲۷۵ میلیون دلار از Coatue و Sequoia جمع‌آوری کرد. ژائو صبح جمعه با ورنال، که شریک Sequoia شده بود، تماس گرفت تا به این شرکت معتبر، حق اولویت برای سرمایه‌گذاری ۱۰۰ میلیون دلاری را پیشنهاد دهد – به شرطی که همان روز تصمیم بگیرند. Pat Grady، شریک Sequoia، اعتراف می‌کند که ارزش‌گذاری ۱۰ میلیارد دلاری «بسیار دردناک» بود، اما Sequoia ظرف ۳۰ دقیقه پس از بررسی امور مالی موافقت کرد.
فیشر می‌گوید: «نه من، نه هیچ سرمایه‌گذار دیگری، نه هیچ‌کس برای موفقیت این شرکت مسئول نیست. خودشان این کار را انجام می‌دهند. این هنر این قضیه است.»
در طول دورهمی خارج از شرکت در Cancún در اکتبر ۲۰۲۲، آخرین بار ایمیلی از دوستانش در OpenAI دریافت کرد که در آن دسترسی زودهنگام به یک مدل هوش مصنوعی به نام GPT-4 را پیشنهاد می‌دادند. او و ژائو آنقدر تحت تأثیر قرار گرفتند که رویدادهای تیم‌سازی را کنار گذاشتند و تا روزها در اتاق هتلشان پنهان شدند تا اینکه دستیار نویسندگی هوش مصنوعی بسیار ساده‌ای را باهم ترکیب کردند. وقتی ChatGPT ماه بعد راه‌اندازی شد و باعث شد کسب‌وکارها با عجله برای ادغام هوش مصنوعی در محصولاتشان اقدام کنند، نوشن قبلاً به بازار عرضه شده بود.
این شرکت در سال ۲۰۲۳ با یک بات پرسش و پاسخ که می‌تواند اطلاعات ذخیره‌شده در نوشن را بازیابی کند، کار خود را ادامه داد. ابزارهای هوش مصنوعی آن عمدتاً بر اساس GPT-4، کلود شرکت Anthropic و چند مدل هوش مصنوعی متن‌باز دیگر ساخته شده‌اند. حالا، پس از یک سال و نیم از رونق هوش مصنوعی تولیدکننده، نوشن در بین برنامه‌های بهره‌وری در جایگاه پیشتاز قرار دارد. ژائو می‌گوید این شرکت برای دسترسی به ویژگی‌های هوش مصنوعی ۸ دلار در ماه هزینه اضافی دریافت می‌کند. میلیون‌ها نفر آن را امتحان کرده‌اند و تا اینجا، کسب‌وکار «فراتر از بالاترین امیدهای ما» عمل کرده است.
رقبای اصلی نوشن، غول‌های تکنولوژی هستند – گوگل که ده‌ها ویژگی هوش مصنوعی را به مجموعه‌ی نرم‌افزاری کاری‌اش تزریق کرده است و مایکروسافت که اپلیکیشن جدید همکاری‌اش به نام «Loop» شباهت عجیبی به نوشن دارد. Shishir Mehrotra، کهنه‌کار هر دو شرکت گوگل و مایکروسافت و مدیر کنونی «Coda» یکی از بسیاری شرکت‌های کوچک‌تر حوزه‌ی بهره‌وری است که برای رقابت با این دو قطبی تلاش می‌کند، می‌گوید: «من اغلب به ایوان [مدیرعامل کُدا] می‌گویم، ممکن است با هم رقابت کنیم، اما بزرگ‌ترین رقیب هر دوی ما همان ابزارهای قدیمی است.»
هیچ‌کس نمی‌داند هوش مصنوعی چطور تکامل پیدا خواهد کرد، اما برندگان دور بعدی شاید نیاز داشته باشند فراتر از رابط‌های کاربری آشنایی مثل چت نگاه کنند. Olivier Godement، رهبر محصول در OpenAI که برای ادغام هوش مصنوعی با نوشن همکاری نزدیکی داشته، می‌گوید: «هنوز فرم معمول محصولات هوش مصنوعی اختراع نشده است. این محصولات با آنچه امروز داریم بسیار متفاوت به نظر خواهند رسید، و اعتقاد عمیق ما این است که سازندگانی مثل نوشن، کسانی هستند که آن را اختراع خواهند کرد.»
ژائو سعی کرده است نوشن را تا حد ممکن چابک نگه دارد و توسعه دهان به دهان به او اجازه داد تا از استخدام یک تیم فروش بزرگ اجتناب کند. اما آن روزها گذشته است. این شرکت اکنون ۶۵۰ کارمند دارد که در دفاتر سراسر آمریکا، ایرلند، هند، کره جنوبی و ژاپن پراکنده‌اند. مشتریان به طور فزاینده‌ای کسب‌وکارها هستند، نه افراد، اگرچه بسیاری از آنها استارت‌آپ‌های کوچک‌تر هستند. ژائو تخمین می‌زند که نیمی از شرکت‌های « Y Combinator» و همچنین بسیاری از ستارگان نوظهور در لیست هوش مصنوعی ۵۰، از جمله Perplexity، Pika و Runway از نوشن استفاده می‌کنند. برای رسیدن به سطح بعدی، ژائو در حال ساخت یک تیم فروش برای هدف قرار دادن مشتریان بزرگ‌تر است، جایی که استفاده از نوشن اغلب به تیم‌های خاص، مانند McKinsey و OpenAI، محدود می‌شود. سناریوی خوش‌بینانه برای نوشن، شبیه به شرکت نرم‌افزاری «Atlassian» است، با ۳.۹ میلیارد دلار فروش در سال ۲۰۲۳، که با جذب گروه‌های کوچک کاربران درون سازمان‌های بزرگ‌تر که عاشق استفاده از محصولاتی مانند Jira بودند، به رکن ضروری کار تبدیل شد. Grady از Sequoia می‌گوید: «نوشن هم تا حدودی شبیه است. اگر آنها بتوانند تیم‌ها را راضی نگه دارند، اجتناب‌ناپذیر است که در نهایت کل سازمان را در اختیار بگیرند.»
برای ژائو که می‌خواهد نوشن همه‌گیر شود، به‌دست آوردن کل سازمان هدف نهایی است. برای رسیدن به آن، او باید نرم‌افزار را بسیار انعطاف‌پذیر کند – یک اپلیکیشن همه‌کاره واقعی که نه تنها می‌تواند ابزارهای کاری را جایگزین کند، بلکه زندگی مردم را هم سازماندهی کند. با این حال، او اذعان می‌کند که حرفی که یک دهه پیش به سرمایه‌گذاران زد، در مورد کنار زدن کامل بازیگران حاکمی مانند مایکروسافت و گوگل، یک تصور «رمانتیک» بود – اما فقط تا حدی.
او می‌گوید: «احتمالاً وکلا تا آخر عمر از مایکروسافت ورد استفاده کنند، اما ممکن است برای بخش‌های دیگر فرآیند کاری‌شان از نوشن استفاده کنند.»
